Technologie en design — Technè en Phronèsis

Dit jaar verruilt onze Academie voor Industrie en Informatica haar naam. Voortaan heet zij de Academie voor Technologie en Design (ATD). Intern verandert er weinig. Dezelfde docententeams verzorgen dezelfde vakken binnen dezelfde opleidingen. Toch is de naamsverandering geen vernieuwing omwille van de vernieuwing. Ja, namen zijn producten van hun tijdgeest. En ja, deze naam is geen uitzondering. Maar in haar weerklinkt iets tijdloos.

Het woord “technologie” stamt af van het oud-Griekse “τέχνη” (technè) dat ambacht, vaardigheid of kunst betekent. Aristoteles beschouwde technè als een van vijf intellectuele deugden. Technè is het vermogen iets te maken, om het proces van een idee tot een creatie beredenerend te doorlopen.

Het “iets” staat niet vast. Een van de mooiere aspecten van onze vakgebieden is de creativiteit die zij bieden. Geef twee ingenieurs dezelfde vraagstelling en je zult twee antwoorden krijgen.

Het “iets” staat daarnaast niet los. Technologie is nauw verweven met onze maatschappij. Met elke keuze kneedt de ingenieur niet alleen een product maar ook de samenleving. Er staat nogal wat op het spel. Hoe maak je dan de juiste keuze? Een keuze die ten goede van de mensheid komt? Dat vereist wijsheid, praktisch inzicht, die Aristoteles φρόνησις, phronèsis, noemt. Het is het vermogen om te delibereren: het vermogen om tot de juiste conclusie te komen, om de juiste reden. Het combineert inzicht en empatisch vermogen. Het is design op zijn best.

[W]isdom is a truth-hitting, rational, action-guiding disposition concerned with what’s good and bad for human beings. ¹

De Academie voor Technologie en Design raakt met haar naam aan de essentie van al haar opleidingen. Ze combineert die twee deugden die het praktisch deel van de menselijke ziel vormen. Technè en phronèsis, ambacht en wijsheid, technologie en design.